Thuốc men ngày nóng
Trong những ngày khí hậu nóng nực, nhiệt độ ở nơi bảo quản thuốc có thể tăng lên cao hơn 30oC, làm cho thuốc bị thay đổi lý tính, hóa tính, làm giảm tác dụng thuốc, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng cho người sử dụng thuốc.
Các hãng bào chế dược phẩm đề nghị người sử dụng thuốc cần bảo quản thuốc ở nhiệt độ từ 20oC – 25oC. Trong quá trình vận chuyển với thời gian ngắn thì thuốc có thể cất giữ ở nhiệt độ 30oC. Điều này nhằm trách cho thuốc bị hư hại, biến chất.
Đôi khi nhìn vào màu sắc viên thuốc hoặc thuốc nước thấy không có gì thay đổi, bệnh nhân nghĩ rằng thuốc vẫn còn tốt nhưng thật sự chúng đã ít nhiều biến chất nếu được bảo quản ở nhiệt độ không thích hợp.
Nơi cất thuốc lý tưởng nhất là nơi khô mát
(trừ những thuốc bắt buộc phải để trong tủ lạnh theo chỉ dẫn cuả nhà sản xuất)
Khi bị biến chất, các loại thuốc kháng sinh có thể gây tổn hại cho dạ dày và thận, aspirin thì gây kích ứng dạ dày nghiêm trọng hơn, kem thoa da có chứa hydrocortisone trở nên vô dụng. Ngoài ra, các loại que thử như thử đường huyết, thử thai sẽ cho kết quả không chính xác, nhất là khí hậu nóng ẩm.
Các loại thuốc điều trị các bệnh về tuyến giáp trạng, các thuốc ngừa thai và tất cả các loại thuốc có chứa hoóc-môn rất dễ bị biến chất khi nhiệt độ thay đổi. Tất cả những thuốc này có thành phần là protein. Một khi gặp nhiệt độ cao, các protein sẽ bị biến tính.
Các loại dược phẩm cần phải “nâng như nâng trứng, hứng như hứng hoa” là các chế phẩm insulin dành cho bệnh nhân đái tháo đường, các thuốc trị động kinh, các thuốc chống đông máu... Bởi vì những thay đổi nhỏ về hàm lượng của những loại thuốc này sẽ gây ảnh hưởng lớn cho sức khỏe. Để bảo đảm chất lượng của thuốc, cần lưu ý những điểm sau:
Bất cứ loại thuốc nào, nơi cất thuốc lý tưởng nhất là nơi khô mát (trừ những thuốc bắt buộc phải để trong tủ lạnh theo chỉ dẫn của nhà sản xuất). Không để thuốc ở nơi ẩm ướt trong nhà tắm (vì nghĩ rằng nơi đây mát hơn). Sự ẩm ướt cũng làm thuốc biến chất một cách mau chóng. Không nên để thuốc trong các ngăn kéo ở nhà bếp. Tốt nhất mỗi nhà nên thiết kế một tủ thuốc gia đình đặt ở nơi khô mát và có khóa nhằm tránh sự nghịch phá của trẻ nhỏ.
Không nên lấy thuốc ra khỏi bao bì nguyên thủy vì càng làm cho thuốc dễ tiếp xúc với nhiệt độ bất lợi bên ngoài. Riêng những người cao tuổi cần soạn thuốc dùng cho mỗi ngày thì thuốc được lấy ra khỏi bao bì nguyên thủy để chuẩn bị cho mỗi ngày cũng cần phải bảo quản ở nơi khô mát.
Các chế phẩm insulin chưa được khui phải được để trong tủ lạnh (nhưng không phải là ngăn đông đá). Sau khi khui có thể để ở phòng 20oC giúp cho việc chích thuốc được thuận tiện hơn.
Không để thuốc trong cốp xe hơi mà để hẳn ở trong xe, khi rời khỏi xe thì nên mang thuốc theo chứ không để lại trong xe.
Trong trường hợp khẩn cấp phải dùng viết chích adrenaline (chẳng hạn như EpiPen) hoặc một liều insulin khi phải lưu thông trên đường thì nên hỏi nhà thuốc cung cấp cho những túi chứa thuốc có chức năng giữ lạnh.
DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (ĐH Murdoch- Úc)
Những thuốc cần quan tâm đặc biệt trong những ngày nóng:
Albuterol inhalers: những ống kim loạii chứa thuốc salbutamol dùng trong hen suyển có thể bị nổ ở nhiệt độ trên 48oC, đồng thời hàm lượng thuốc bị hụt giảm đáng kể.
Concentrated epinephrine: nhiệt độ cao có thể làm giảm 64% hiệu lực của thuốc.
Diazepam: nồng độ của thuốc bị giảm 25% khi thuốc được để ở nhiệt độ 37oC.
Lorazepam: khi giữ thuốc ở nhiệt độ 36oC thì nồng độ thuốc giảm 75%.
Mometasone (formoterol): nhiệt độ trên 48oC sẽ làm ống chứa thuốc bị nổ.
Insulin: Nhiệt độ quá nóng có thể làm cho insulin kém hiệu quả. Nó cũng có thể gây ra các lọ chứa insulin dể phát nổ.
Hoóc-môn giáp trạng: hoóc-môn tuyến giáp có thể được thay đổi bởi nhiệt độ quá cao, dẫn đến liều lượng không phù hợp.
Bất kỳ loại thuốc trong hộp khí dung: có thể nổ tung khi tiếp xúc với nhiệt độ trên 48oC.
