Bệnh Pellagra do thiếu hụt vitamin PP: Chữa thế nào?
Pellagra là một bệnh hệ thống do thiếu hụt vitamin PP. Bệnh do chế độ ăn kiêng thiếu niacin hoặc tryptophan hoặc thiếu cả hai và mất cân bằng các acid amin. Ðôi khi bệnh còn gặp trong bất thường chuyển hóa tryptophan thứ phát sau một số bệnh ác tính, di truyền hoặc do dùng một số thuốc chống lao hoặc chống ung thư gây nên.
Triệu chứng
Pellagra có thể xuất hiện sau 6-8 tuần với chế độ ăn kiêng thiếu hụt Niacin. Pellagra có thể xuất hiện theo mùa, thường xảy ra trong mùa xuân và đầu mùa hè. Triệu chứng không đặc hiệu, đa dạng, hình ảnh lâm sàng giống nhiều bệnh da khác. Bệnh nhân biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, sau đó thấy các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, viêm da, sau đó là trạng thái tinh thần bị xáo trộn... Một số trường hợp xuất hiện sau những sang chấn tinh thần, sau phẫu thuật.
Nguyên nhân
Có rất nhiều, trong đó ăn uống thiếu hụt niacin và các tiền chất sản sinh ra niacin, tryptophan; bệnh nhân kém hấp thu các chất dinh dưỡng, hoặc thiếu hụt do rối loạn chuyển hóa biến đổi tryptophan thành niacin, ăn uống mất cân bằng acid amin có thể ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp niacin của cơ thể và cũng gây ra Pellagra; Dinh dưỡng kém, đói ăn dài ngày; Nghiện rượu mạn tính; Chán ăn, tâm thần, tiêu chảy kéo dài; Sử dụng một số loại thuốc cũng có thể gây bệnh Pellagra. Bệnh nhân xơ gan; đái tháo đường; bệnh sốt kéo dài: có thể dẫn đến thiếu hụt niacin.
Nguyên tắc điều trị
Điều trị đặc hiệu bằng thuốc rất có hiệu quả cải thiện lâm sàng của Pellagra. Bên cạnh đó, cần có một chế độ ăn giàu vitamin nhóm B và đạm năng lượng cao là cần thiết. Bởi vì bệnh nhân thường bị suy dinh dưỡng và bị thiếu hụt vitamin, việc cung cấp một chế độ ăn giàu protein và vitamin B tổng hợp là cần thiết để phục hồi sức khỏe. Nếu bệnh nhân mắc bệnh Pellagra có nghiện rượu thì cần điều trị nghiện rượu.
Kết hợp với điều trị, bệnh nhân cần nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc là cần thiết trong phác đồ điều trị của Pellagra nghiêm trọng; Chống nắng; Thuốc bôi làm bong vảy tại chỗ.
Các thuốc thường dùng là vitamin tổng hợp và uống niacinamid.
Vitamin tổng hợp:
Đây là những chất hữu cơ cần thiết cho cơ thể một lượng nhỏ cho các quá trình trao đổi chất khác nhau. Vitamin có thể được tổng hợp với số lượng nhỏ hoặc không đầy đủ trong cơ thể hoặc không được tổng hợp, do đó đòi hỏi phải bổ sung.
Uống niacinamide.
Thuốc này có tác dụng phụ: giãn mạch ngoại vi gây đỏ mặt, ngứa nếu sử dụng liều cao, dùng aspirin 3-60 phút trước khi dùng liều đầu tiên trong ngày có thể giúp làm giảm bớt tác dụng phụ của niacin.
Không được dùng thuốc cho bệnh nhân quá mẫn với thuốc; bệnh nhân gan hoặc tăng AST và ALT không giải thích được; Xuất huyết động mạch. Hạ huyết áp nặng. Bệnh nhân có tiền sử loét dạ dày (có thể kích hoạt loét).
Phụ nữ mang thai và cho con bú có thể sử dụng nicotinamid với liều bổ sung khẩu phần ăn mà không gây ra bất cứ tác hại nào cho người mẹ và trẻ. Nếu có bội nhiễm thì dùng kháng sinh thích hợp.
Chế độ ăn và nghỉ ngơi
Bệnh Pellagra giai đoạn cấp tính, người bệnh nghỉ ngơi tuyệt đối. Với bệnh nhân viêm lưỡi nghiêm trọng: chế độ ăn lỏng, mềm. Các thức uống calorie cao giàu protein và vitamin B.
BS. Hoa Tấn Dũng
