Mề đay, bệnh ngứa do khí hậu và môi trường sống

Mề đay - phù Quincke là bệnh dị ứng hay gặp trong cộng đồng, bệnh do nhiều nguyên nhân gây nên. Bệnh ngoài da nhưng khó chịu?!

Trong các bệnh dị ứng thì mề đay - phù Quincke là bệnh hay gặp nhất và chiếm tỷ lệ tương đối cao. Bệnh do rất nhiều nguyên nhân gây nên trong đó có bụi nhà, phấn hoa, lông vũ, thuốc, hóa chất, thức ăn, thay đổi thời tiết… Trên đây là những nội dung chính của hội thảo vừa diễn ra tại Hà Nội, do Hội Da liễu Việt Nam tổ chức nhằm trao đổi kinh nghiệm, cập nhật những thông tin mới nhất trong việc chẩn đoán và xử lý các bệnh về da nói chung và bệnh mề đay nói riêng.

Bệnh ngoài da nhưng khó chịu?!

Triệu chứng lâm sàng của mề đay biểu hiện chủ yếu ở ngoài da với những ban sẩn nổi gờ trên mặt da kèm ngứa nhiều, có mề đay cấp và mạn tính. Với phù Quincke, bệnh dị ứng có đặc điểm phù cục bộ ở da và dưới da, vị trí hay gặp ở môi, mi mắt, mặt, bộ phận sinh dục, niêm mạc thanh quản, đường tiêu hóa.

Bệnh không nguy hiểm (ngoại trừ phù Quincke niêm mạc thanh quản có thể gây suy hô hấp cấp) nhưng lại gây rất nhiều khó chịu cho người bệnh vì ngứa nhiều.

Mề đay - phù Quincke cũng như các bệnh dị ứng khác đều liên quan đến cơ địa dị ứng, đó là phản ứng khác thường của cơ thể đối với sự tác động của các yếu tố môi trường. Có thể xác định được cơ địa dị ứng bằng test lẩy da, bằng định lượng IgE toàn phần, IgE đặc hiệu với các dị nguyên hoặc khai thác tiền sử dị ứng cá nhân và gia đình.

Điều trị và phòng bệnh

Cách điều trị phụ thuộc vào các tuýp mề đay, mức độ trầm trọng và thời gian kéo dài bệnh. Thông thường bệnh nhân hay tự chăm sóc bằng cách dừng tất cả các loại thuốc hoặc thực phẩm gây nghi ngờ dị ứng; hạn chế gãi hoặc chà xát mạnh trên da. Có thể áp lạnh hoặc tắm lạnh, tránh tắm nóng; tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp. Bên cạnh đó, bạn nên tẩy giun sán, chống táo bón vì nếu có thì đây là những yếu tố gây độc nội tại làm tăng mề đay. Bạn nên mặc quần áo cotton nhẹ nhàng, vừa vặn; tránh các hoạt động nặng nhọc hoặc bất cứ nguyên nhân gì gây ra mồ hôi. Cố gắng nghỉ ngơi và giảm các stress. Nếu triệu chứng gây khó chịu, uống kháng Histamin với trường hợp nhẹ nhưng có thể gây buồn ngủ nên phải thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.

Đối với các trường hợp nặng thì không được cố điều trị khi có phản ứng nặng hoặc chờ bệnh tự khỏi. Hiện nay có một số thuốc kháng Histamin thế hệ mới không gây buồn ngủ. Riêng Corticosteroide (uống hay tiêm), chỉ nên dùng trong điều trị mề đay cấp, nặng kèm phù thanh quản; một số trường hợp mề đay do viêm mạch, do chèn ép không đáp ứng với các thuốc kháng Histamin thông thường. Không nên dùng để điều trị mề đay mạn tính tự phát.

Đối với mề đay mạn tính, do thường liên quan đến các bệnh lý từ bên trong nên bệnh nhân cần được khám chuyên khoa, làm thêm các xét nghiệm cần thiết để tìm đúng nguyên nhân và có cách điều trị thích hợp. Luôn thận trọng và xem xét tất cả các loại thuốc dùng. Điều này làm giảm nguy cơ mề đay và phù Quinck tái phát.

Đặc biệt, bạn phải báo cho nhân viên y tế hoặc quay trở lại bệnh viện nếu như có bất cứ triệu chứng nào sau đây: Có các dát, sưng nề hoặc tình trạng xấu hơn; gặp các khó khăn với thuốc; thấy xuất hiện các triệu chứng mới; thấy đau hoặc sưng miệng, lưỡi, họng; sốt hay rét run; khó thở hay khó nuốt; nôn hay tiêu chảy…

Khảo sát 6.400 người dân sống ở tám quận, huyện ở Hà Nội; Ba Đình, Đống Đa, Thanh Xuân, Hai Bà Trương, Đông Anh, Gia Lâm, Từ Liêm, Thanh Trì. Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 5-2008 đến tháng 9-2008. Phỏng vấn trực tiếp 6.400 đối tượng được điều tra theo mẫu. Kết quả tỷ lệ mắc mề đay (phù Quincke) là 6,42%. Trong đó có các nguyên nhân như: thay đổi thời tiết 73,5%, thức ăn 5,8%, lông súc vật 6,1%, thuốc 2,7%, hóa mỹ phẩm 13,6%, côn trùng đốt 30,4%, không rõ nguyên nhân 14,1%.