VI KHUẨN HAY KHÁNG SINH: CUỘC ĐẤU TRANH VẪN TIẾP DIỄN
Một nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Pennsylvania (Mỹ) vừa công bố đã chế tạo được một kháng sinh cơ bản mới.
Một nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Pennsylvania (Mỹ) vừa công bố đã chế tạo được một kháng sinh cơ bản mới. Kháng sinh này không tạo ra sức đề kháng của vi khuẩn, cho nên hiệu quả của nó cao hơn hàng trăm lần so với các loại dược phẩm đang được sử dụng. Cộng đồng khoa học thế giới đang thảo luận về vấn đề, liệu nhân loại có thể vĩnh viễn quên đi các bệnh truyền nhiễm nếu sử dụng loại thuốc mới này hay không.
Trong thập kỷ 40 của thế kỷ trước, với sự ra đời của thuốc kháng sinh, các bác sĩ cho rằng chúng ta đã tìm được phương pháp chống các bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, sau đó không lâu được biết rằng vi khuẩn có thể vượt qua chướng ngại vật thuốc kháng sinh một cách thành công: chúng biến đổi và trở nên miễn dịch với các sản phẩm quen thuộc. Con người lại bắt đầu tìm kiếm những phương thức mới chống tác nhân gây bệnh.
Các nhà khoa học từ Đại học Pennsylvania dựa vào cơ sở phát hiện được thực hiện bởi nhà lãnh đạo của nhóm là ông Kenneth Kyler trong năm 1996. Khi đó, ông xác định được cơ chế bảo vệ của vi khuẩn trong quá trình tổng hợp protein. Kể từ đó, Kyler và nhóm của ông bận rộn tìm kiếm các phân tử có thể "bẻ gẫy" cơ chế bảo vệ này nhằm ngăn chặn vi khuẩn sản sinh protein. Sau khi kiểm tra bằng trực khuẩn ruột kết hơn 663 000 phân tử khác nhau, các nhà nghiên cứu đã chọn được 46 phân tử có khả năng ngăn chặn quá trình tăng trưởng của vi khuẩn hiệu quả nhất. Theo như tuyên bố, một loại phân tử trong số đó có khả năng chống vi khuẩn bệnh lao, cũng như có khả năng nổi bật chống bệnh than và bệnh lỵ hiệu quả gấp trăm lần.
Trong khi đó, giới chuyên gia cho rằng còn quá sớm để tuyên bố như vậy chỉ trên cơ sở xét nghiệm. Giáo sư Sergey Yakovlev ở Khoa trị liệu, Học viện y khoa Matxcơva mang tên Sechenov nói:
“Tiếc rằng tất cả nỗ lực trước đó để tạo ra các hợp chất như vậy chỉ dừng lại lại ở giai đoạn nghiên cứu thực nghiệm. Phương pháp tiếp cận này có tiềm năng khá thú vị. Nhưng tất cả phụ thuộc vào việc họ có thể tìm thấy các liên kết, mà trước hết là không độc hại đối với con người, và thứ hai, thực sự sẽ có hoạt tính kháng khuẩn, chứ không chỉ trong các thử nghiệm tế bào. Nếu thành công, khi đó chúng ta có thể nói về các triển vọng.”
Nhưng thậm chí kể cả khi đó cũng không thể khẳng định rằng các vi khuẩn không thể phát triển tính đề kháng với loại thuốc mới. Chúng đã từng thể hiện khả năng chịu đựng và tính xảo quyệt của mình. Thông thường thuốc có tác dụng một số năm, rồi sau đó sẽ xuất hiện tính kháng thuốc. Ông Vladislav Mitrokhin, phó giáo sư Tổ bộ môn bệnh nội khoa của trường Đại học Y khoa quốc gia Novosibirsk nói:
“Chúng ta cần phải thử nghiệm lâm sàng các loại thuốc kháng sinh. Khi nhận được kết quả nghiên cứu hiệu quả điều trị, khi đó chúng ta mới có thể nói về chuyện thuốc mới có hiệu quả như thế nào. Hiện tại chưa hề có các kết quả như vậy. Nhưng trên thực tế có cái gì đó mới mẻ là rất đáng phấn khởi, bởi vì số lượng thuốc kháng sinh được phát minh trong những năm gần đây đã giảm mạnh.”
Cần lưu ý rằng đây là tuyên bố thứ hai về việc phát minh ra loại thuốc kháng sinh mới trong những năm gần đây. Hồi tháng Tư, các nhà nghiên cứu Đại học Rockefeller ở New York đã tuyên bố rằng họ chế tạo được một loại kháng sinh mới không gây nhờn thuốc.
